Ocak 2013 / Export Magazine
E-Ticaretin Yükselişi ve Geleceği Üzerine: Erkan Terzi ile Röportaj
Yeni neslin internet kullanımındaki artış, e-ticaretin hem bugünün parlayan yıldızı hem de geleceğin en parlak sektörlerinden biri olacağının en açık göstergesi.
Seçeneklerin bol olduğu bir alışveriş dünyasının kapılarını aralayan e-ticaret, her geçen gün daha fazla firmanın yöneldiği bir alan haline geldi.
E-ticarete olan kullanıcı ilgisinden bahseden Dijital Pazarlama Müdürü Erkan Terzi ile sektörün algısını, ticaret hacmini ve büyümesini konuştuk.
Türkiye’de e-ticaretin gelişimi hakkında neler söylemek istersiniz?
E-ticaretin Türkiye’deki gelişimi beklentilerin ötesine geçmiş durumda ve bu büyüme devam edecek. Önceki yıllarda Türkiye’de internet altyapı yetersizlikleri, yüksek kullanıcı maliyetleri, kredi kartı dolandırıcılıkları ve online alışverişe dair bilgi eksiklikleri gibi birçok engel vardı. Ancak bu faktörlerin büyük çoğunluğu ortadan kalkmaya başladı. Özellikle genç neslin internete olan ilgisi bu hacmi her geçen gün artıracaktır. En somut örnek: 2007 yılında BKM verilerine göre e-ticaret hacmi 5,537.17 milyon TL iken, 2012 yılı sonuna gelmeden bu rakam 25,313.15 milyon TL’ye ulaşmıştır.
Sektörün ticaret hacmi hakkında bilgi verir misiniz? Hangi ülkeler dünyada en fazla e-ticaret yapıyor? Türkiye nerede?
Küresel e-ticaret pazarının net rakamları olmamakla birlikte, Goldman Sachs verilerine göre 2013 yılında dünya genelinde e-ticaret hacminin 1 trilyon doları aşması bekleniyor.
Yalnızca ABD’deki e-ticaret hacmi 226 milyar dolar ve geçtiğimiz yıl %12 oranında büyüme kaydedildi.
Sadece eBay’in yıllık cirosu 2.4 milyar dolar civarında.
Bu rakamlar e-ticaretin yalnızca Türkiye’de değil, tüm dünyada geçerlilik kazandığını ve büyüme eğrisini sürdürdüğünü gösteriyor.
E-ticaretin en yaygın olduğu bölgeler:
Kuzey Amerika, Batı ve Kuzey Avrupa, Uzak Doğu – Pasifik ülkeleri (Japonya, Çin, Singapur, Avustralya – Yeni Zelanda).
Türkiye, dünya sıralamasında ilk 10’da yer almıyor.
İngiltere, Japonya, ABD, Hollanda, İsveç ve Almanya gibi ülkeler en yüksek e-ticaret hacmine sahip.
İnternet kullanıcılarının ne kadarı online alışveriş yapıyor? Hangi siteler popüler?
Türkiye’de her 5 internet kullanıcısından 1’i internet üzerinden alışveriş yapıyor.
Bu alanda hizmet sektörü ilk sırada, ardından elektronik ürünler ve bilgisayar satışları geliyor.
GFK araştırmalarına göre, 2012’nin 6 aylık döneminde en çok alışveriş yapılan kategori %51 ile hazır giyim, aksesuar ve değerli takılar oldu.
Elektronik ürünler %36 ile ikinci sırada, seyahat/ulaşım alışverişi ise %15 ile üçüncü sırada yer aldı.
Türkiye’de en çok ziyaret edilen e-ticaret siteleri:
gittigidiyor.com, sahibinden.com, hepsiburada.com, biletix.com, thy.com, markafoni.com, yemeksepeti.com, avon.com ve trendyol.com.
E-ticaret sizce bir sektör olarak algılanıyor mu?
Türkiye’de artık e-ticaret bir sektör olarak algılanmaya başladı.
Özellikle son kullanıcıya ürün satmak isteyen firmaların bu alana yönelmesi ve çalışmalar yapması memnuniyet verici.
Tüketiciler bu alandan alışveriş yapmak istiyor ve veriler bu sayının her geçen gün artacağını gösteriyor.
Çünkü yeni neslin internete olan ilgisi çok büyük ve yaşam koşulları da e-ticareti hem fiyat avantajı hem de kolaylık açısından kaçınılmaz hale getiriyor.
Bu alanda yer almak her şirket için olmasa da, birçok şirket için önemli bir adım olacak.
Bu durum yalnızca son kullanıcıya (B2C) yönelik firmalar için değil, şirketten şirkete (B2B) satış yapan firmalar için de geçerli.
Ancak bu işin doğru strateji ve bilgiyle, uzmanlar tarafından yürütülmesi gerekiyor.
Aynı zamanda e-ticaret bir “sektör” değil, bir alternatif satış kanalı olarak görülmeli ve planlar bu doğrultuda yapılmalıdır.
Hangi sektörler e-ticaretle doğdu ya da ticari başarıyı yakaladı? Türkiye’de kaç firma e-ticaretle ilgileniyor? Sayı artar mı?
Hazır giyim ve aksesuar sektörleri hızlı bir büyüme trendine girdi.
Daha önce Türkiye’de tekstil ürünlerinin internetten satılamayacağı düşünülürdü, bugün ise tüketiciler internetten ayakkabı bile sipariş ediyor.
Bunun dışında kozmetik, kişisel bakım, beyaz eşya ve ev ürünleri de yükselişte.
Elektronik ürünler ve bilgisayarlar ise her zaman zirvede ve bu durum sürecek.
Türkiye’de kaç firmanın e-ticaret yaptığına dair net bir sayı yok ama bu sayının binlerle ifade edilebileceğini rahatlıkla söyleyebilirim.
Sadece bu alanda doğmuş ve marka olmuş firmalarımız var:
hepsiburada.com, gittigidiyor.com, markafoni.com, yemeksepeti.com bunlardan bazıları.
Ayrıca yalnızca belirli niş alanlara odaklanan ve marka haline gelen e-bebek.com gibi pek çok başarılı örnek de var.
Hâlâ internet sitesi olmayan üreticiler var. Sizce bu neden? Bilgisizlik mi, ilgisizlik mi?
Ben ilgisizlikten çok bilgi eksikliğinin temel neden olduğunu düşünüyorum.
Bugün bir firmanın kaliteli bir internet sitesine sahip olması bir zorunluluktur.
Ancak e-ticaret yapısının da entegre çalışmalarla web sitesine dâhil edilmesi veya ayrı bir e-ticaret sitesi olarak planlanması da çok önemlidir.
Daha önce belirttiğim gibi, firmalar e-ticareti sektör olarak değil, alternatif bir kanal olarak değerlendirmelidir.
Bu kanalın kullanılması hem satış, hem marka değeri, hem de iletişim kanallarının artması açısından önemlidir.
Bu alanda çalışmak düşünüldüğü kadar maliyetli değildir.
Eminim ki şirketlerimiz zamanla bu konunun önemini fark edecek ve kısa süre içinde dijital portföylerine e-ticaret sitelerini dahil edeceklerdir.
Mobil uygulamaların e-ticarete katkısı hakkında ne düşünüyorsunuz?
Mobil telefonlar yeni bir teknolojik döneme girdi.
İnternete bağlı akıllı telefonların e-ticarete katkısı çok büyük olacak.
Bugün e-ticaret satışlarının bir kısmı henüz yüksek olmasa da mobil üzerinden gerçekleşiyor.
İnternete erişim kolaylığı ve bilgisayarların sunduğu teknik olanakların artık cep telefonlarında da olması, bu cihazların her zaman yanımızda bulunması ve anında bağlantı kurabilmesi, mobil cihazları e-ticaretin güçlü bir aracı haline getirecek.
E-ticaret sektörünün hedefi ne olmalı?
Öncelikle şu soru sorulmalı: “Şirketimin bir e-ticaret sitesine ihtiyacı var mı?”
Cevap “evet” ise, şunu belirtmem gerekir ki internetten satış yapmak göründüğü kadar kolay değildir.
Web sitesinin hazırlanması, ürün görsellerinin çekilmesi, uygun ödeme altyapısının kurulması, sipariş ve kargo takibinin yapılması, müşteriye e-CRM desteği verilmesi, satış öncesi ve sonrası pazarlama planlamalarının yapılması, muhasebe süreçlerinin takibi, medya iletişimlerinin sağlanması gibi birçok unsur satış için ön koşuldur.
Ayrıca şirketinizin toplam satış cirosunun büyük kısmını bu alandan elde edeceğinizi varsayarak yola çıkmayın.
E-ticaret sitesi, şirketiniz için ek bir satış kanalıdır.
Yalnızca internetten satış yapmıyorsanız, bu kanalın satışların lokomotifi olmasını beklemeyin.
Son olarak eklemek istedikleriniz?
Ülkemizde e-ticaret, çoğunlukla sadece son kullanıcıya ürün/hizmet satmak olarak algılanıyor.
Ancak unutulan önemli bir nokta var: e-ticaret yalnızca B2C değil, aynı zamanda B2B’dir.
Bugün dünya genelindeki e-ticaret hacminin büyük kısmı şirketten şirkete satıştan oluşuyor.
Bu nedenle vizyonunuzu geniş tutmak ve vakit kaybetmeden bu alanda çalışmalara başlamak, atılacak en önemli ve gerekli adımdır.
